نگاه به نامحرم
چندي قبل با يكي از دوستان در رابطه با نگاه كردن به زنان اجنبي صحبتي داشتيم . ايشان ميگفت اگر به زنان غير مسلمان نگاه شود حتي اگر براي لذت بردن باشد، اشكالي ندارد . ميگفت نظر خيلي از علما اينچنين است براي بنده كه اين مطلب پذيرفتني نبود به استفتائات علماي حاضر و امام رحمت اله مراجع نمودم مطالب زير در اين خصوص است:
احکام نگاه کردن از رساله امام خمینی
2433 نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم چه با قصد لذت و چه بدون آن حرام است و نگاه کردن به صورت و دستها اگر به قصد لذت باشد حرام است ولی اگر بدون قصد لذت باشد مانعی ندارد و نیز نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام می باشد و نگاه کردن به صورت و بدن و موی دختر نابالغ اگر به قصد لذت نباشد و به واسطه نگاه کردن هم انسان نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد، ولی بنابر احتیاط باید جاهایی را که مثل ران و شکم معمولا می پوشانند نگاه نکند.
2434 اگر انسان بدون قصد لذت به صورت و دستهای زنهای اهل کتاب مثل زنهای یهود و نصارا نگاه کند در صورتی که نترسد که به حرام بیفتد اشکال ندارد.
1. نگاه و پوشش پايگاه اطلاع رساني حضرت آيت الله العظمي خامنه اي
الف) پوشش
1. حجاب زن
س: زن چه مقدار از بدنش را بايد از نامحرم بپوشاند؟
ج) زنان بايد تمام سر و بدن خود را به جز صورت و دستها تا مچ كه زينت و آرايش نشده باشند با لباسى كه توجه نامحرم را جلب نكند، بپوشانند.
2. پوشيدن چادر
س: اگر حجاب زن با مانتو و روسرى كامل باشد كفايت مىكند يا حتماً بايد چادر باشد؟
ج) در حجاب و پوشش واجب، لباس معينى شرط نيست، و هر لباسى كه تمامى بدن زن (بجز صورت و دستها تا مچ كه استثناء شده) و همچنين برجستگيهاى بدن را بپوشاند و توجه نامحرم را جلب نكند، كفايت مىكند. البته در طول ساليانِ دراز، زنان جامعه ما چادر را ترجيح داده و براى حفظ حجاب بهتر اسلامى، آن را انتخاب كردهاند.
3. لباس شهرت
س: منظور از لباس شهرت چيست و پوشيدن آن چه حكمى دارد؟ آيا نماز خواندن با آن اشكال دارد؟
ج) لباس شهرت لباسى است كه پوشيدن آن براى شخص به خاطر رنگ يا كيفيت دوخت يا مندرس بودن آن و يا علل ديگر مناسب نيست، به طورى كه اگر آن را در برابر مردم بپوشد توجه آنان را به خود جلب نموده و انگشت نما مىشود. پوشيدن چنين لباسى بنابر احتياط واجب جايز نيست، ولى نماز خواندن با آن اشكال ندارد.
4. استفاده زن و مرد از لباس يكديگر
س: آيا استفاده از دمپايى و جوراب مردانه براى زنان، مصداقِ تشبّه به جنس مخالف است؟ در اين صورت تكليف چيست؟
ج) استفاده زن و مرد از لباس، كفش و دمپايى يكديگر، اگر مختص جنس خاص باشد بنابر احتياط واجب، جائز نيست ولى استفاده هاى محدود به نحوى كه آن را زىّ و پوشش خود قرار ندهند اشكال ندارد.
5. پوشش مردان
س: از نظر شرعى حدّ پوشش لازم براى مردان چقدر است؟
ج) بر مرد پوشاندن سر و گردن و صورت و دستها تا جايى كه معمولاً نمىپوشانند لازم نيست.
6. كراوات
س: آيا در مجالس عروسى يا ميهمانيهاى خصوصى، زدن كراوات براى آقايان جايز است؟
ج) به طور كلى، پوشيدن كراوات و ديگر لباسهايى كه پوشش و زيّ غير مسلمانان محسوب مىشود و استفاده از آن منجر به ترويج فرهنگ منحط و معاند غربى مىشود، جايز نيست.
ب) نگاه و ارتباط
1. نگاه كردن به فيلم و عكس نامحرم
س1: ديدن تصاوير نامحرم كه حجاب كامل ندارند, چه حکمى دارد؟
ج) نظر به فيلم و عكس نامحرم به قصد لذت و ريبه حرام است و بدون قصد لذت، اگر صاحب عكس را نشناسد و مستلزم مفسدهاى هم نباشد، اشكال ندارد.
س2: با توجه به اينکه در سايتهاى مختلف اينترنتى (حتى سايتهاى خبرى) عکسهايى از زنان خارجى (اعم از مسلمان و غير مسلمان) وجود دارد، نگاه کردن به آنها جايز مىباشد يا خير؟
ج) نگاه كردن به تصوير زن نامحرم حكم نگاه كردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنابراين اگر نگاه از روى لذت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصوير هم متعلق به زن مسلمانى كه بيننده آن را مىشناسد نباشد، اشكال ندارد و بنابر احتياط واجب در صورت عدم رعايت حجاب نبايد به تصوير زن نامحرم كه بطور مستقيم از تلويزيون و برنامههاى اينترنتى، پخش مىشود نگاه كرد. نگاه كردن به تصاوير و فيلمهاى مستهجن نيز بطور مطلق حرام است.
س3: آيا ديدن فيلمهاى زناشويى براى زن و شوهر از لحاظ شرعى اشكال دارد؟
ج) ديدن اين گونه از فيلمها كه هميشه با نگاه شهوت برانگيز همراه است جايز نيست.
2. نگاه به زن نامحرم
س: آيا نگاه كردن به زن نامحرم (بصورت عادى و بدون قصد لذت) اشكال دارد؟
ج) نگاه به زن نامحرم جايز نيست مگر به صورت و دستها تا مچ، بدون قصد لذت و ريبه در صورتى كه زينت و آرايش نشده باشد.
3. ارتباط با نامحرم
س: ارتباط با نامحرم (مكاتبه، گفتگو، ارتباط اينترنتى و...) چه حكمى دارد؟
ج) هر گونه ارتباطى كه خارج از ضوابط و احكام شرعى باشد و يا مفسده اى بر آن مترتب شود، جايز نيست.
4. دست دادن با نامحرم
س: دست دادن مرد با زن خارجى و همچنين با نزديكان غيرِ محرم چه حکمى دارد؟ مخصوصاً با افراد غير مسلمان كه اجتناب از چنين كارى توهين تلقى مىشود؟
ج) دست دادن با نامحرم حرام است، مگر اينكه از روى حايلى ( مانند دستكش و...) باشد، به شرط اينكه همراه با فشار دادن دست نباشد.
5. نگاه زن به مرد نامحرم
س: حكم شرعى در مورد نگاه کردن زن به مرد چيست؟ حدود آن چيست؟
ج) نگاه به سر و صورت و گردن و دستها تا جايى كه معمولاً نمىپوشانند، بدون قصد لذت و ريبه اشكال ندارد.
نگاه كردن به زنان نامحرم از نظر علماو مراجع:
مشاهدۀ صور قبیحه و مستهجن افراد غیرمسلمان و ناشناس، در صورتی که شهوت انگیز باشد و به قصد لذت صورت گیرد و یا موجب مفسده گردد؛ یعنی فرد را در معرض گناه قرار دهد طبق نظر همۀ فقها و مراجع تقلید حرام است. [1] در این بین، مراجعی وجود دارند که در صورت عدم شرایط فوق؛ یعنی شهوت انگیز بودن، به قصد شهوت نگاه کردن، موجب مفسده شدن هم قائل به حرمت هستند؛ یعنی به طور مطلق مشاهد تصاویر مستجهن را حرام می دانند. [2] و بعضی از مراجع دیگر مثل حضرت آیت ا... بهجت بین مشاهدۀ عکس و فیلم مستجهن فرق می گذارند و مشاهدۀ فیلم مستهجن را به طور مطلق؛ یعنی چه شهوت انگیز باشد یا نباشد، مسلمان یا غیر مسلمان، آشنا یا ناشناس، موجب مفسده باشد یا نباشد) حرام می دانند. [3]
. نگاه به فیلم مبتذل – که بیشتر زنان غیرمسلمان در آن بازی می کنند- در صورتی که موجب تحریک انسان نشود چه حکمی دارد؟
جواب: همۀ مراجع -به جز آیات عظام تبریزی و سیستانی- : با توجه به این که دیدن این گونه فیلم ها شهوت برانگیز و مقدمۀ ارتکاب گناه است، نگاه به آنها حرام است. [4]
آیت الله العظمی تبریزی: نگاه به فیلم هایی که موجب تحریک شهوت بر حرام یا ترویج فساد در جامعه باشد، جایز نیست. [5]
آیت الله العظمی سیستانی: نگاه کردن به شهوت و خوف وقوع در حرام ، حرام است و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر بدون شهوت و خوف وقوع در حرام باشد. [6]
2- در حین کار با شبکۀ اینترنت، گاهی در کنار برخی از مقالات، عکس های مبتذل دیده می شود که ناگزیر از دیدن آنها هستیم، راهنمایی شما چیست؟ - در حین کار با شبکۀ اینترنت، گاهی در کنار برخی از مقالات، عکس های مبتذل دیده می شود که ناگزیر از دیدن آنها هستیم، راهنمایی شما چیست؟
امام، تبریزی، خامنه ای، سیستانی، فاضل و وحید: اگر به طور اتفاقی چشمتان به آن بیفتد، اشکال ندارد، ولی نگاه به آن با قصد لذت حرام است و بنابر احتیاط واجب، بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه، جایز نیست. [7]
بهجت، صافی، مکارم و نوری: اگر به طور اتفاقی چشمتان به آن بیفتد، اشکال ندارد، ولی نگاه عمدی به آن (هر چند بدون قصد لذت)، جایز نیست. [8]
-- [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام، آیت ا... خامنه ای، بهجت، مکارم، فاضل.
][2] . استفتا از دفتر آیت ا... خامنه ای
. [3 استفتا از دفتر آیت ا... بهجت.
[4]. خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 1187؛ صافی، جامع الاحکام، ج 2، ص 1717؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1729 و 1731؛ مکارم، استفتائات، ج 1، س 778 و 782؛ استفتا از دفتر: نوری، امام، بهجت، وحید.
[5] . تبریزی، استفتائات، س1603 و 1605؛ صراط النجاة، ج 5، س 1129.
[6]. Sistani.org، (فیلم ) س 4.
[نگاه به تصاوير:
-سؤال:نگاه کردن به عکس زنان غیر مسلمان یا مسلمان کهحجاب اسلامی را کاملا رعایت نکردهاند چه حکمی دارد؟
جواب:در صورتی که مرد زنها را نشناسد و نترسد که به مفسدهبیافتد بدون قصد لذت و ریبه اشکال ندارد اگر چه احتیاط مستحب در ترک است.
امام-گلپایگانی-اراکی:استفتاء.
گلپایگانی:با استفاده از توضیح المسائل مسئله 2448 و مجمع المسائلسؤال 655.
اراکی:توضیح المسائل مسئله 2453.
56-مسئله-نگاه کردن به عکس بچهها چه دختر چه پسر،اگربدون قصد لذت باشد و انسان نترسد به گناه آلوده شود،اشکالیندارد.
امام-گلپایگانی-اراکی:استفتاء.
امام:با استفاده از تحریر جلد 2 صفحه 756 مسئله 8.
57-مسئله-در صورتی که کسی بترسد که با نگاه کردن بهعکس شخصی به گناه بیافتد، نباید به آن عکس نگاه کند.
امام-گلپایگانی-اراکی:استفتاء.
گلپایگانی:مجمع المسائل 655.
اراکی:توضیح المسائل مسئله 2453.
58-مسئله-جایز نیست انسان عکسی را که میداند دیدن آنبرای دیگری حرام استبه او نشان بدهد.
امام-گلپایگانی-اراکی:استفتاء والسلام