چهار گروه دارای درجه در قران
بسمه تعالی
در کتاب منیه المرید شهید ثانی آمده است:
چهار گروه برتر در قرآن كريم:
1-انَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ ءَايَتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَناً وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ
الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَمِمَّا رَزَقْنَهُمْ يُنفِقُون أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقّاً لَّهُمْ دَرَجَتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ (سوره 8. انفال آيه 4-2)
َمؤمنان، تنها كسانى هستند كه هرگاه نام خدا برده شود، دلهايشان (از عظمت او) لرزان شود و هرگاه آيات خدا بر آنان تلاوت شود، ايمانشان را مىافزايد و تنهابرپروردگارشان توكّل مىكنند.
آنان كه نماز را برپا مىدارند و از آنچه به ايشان روزى دادهايم، (به محرومان) انفاق مىكنند. آنان همان مؤمنان حقيقى هستند، براى آنان نزد پروردگارشان درجات و آمرزش و روزىِ سخاوتمندانه و نيكو است.
- 1-ايمان آنگاه كامل است كه همراه با خوف الهى، توكّل، نماز وانفاق باشد. آرى، ايمان با شعار نيست، با عمل است. بدنبال آيات قبل: «اولئك هم المؤمنون حقّاً»
2- رمز دريافت درجات الهى، نماز و انفاق است. «يقيمون... ينفقون، لهم درجات» (يك عمر، براى گرفتن درجه دنيوى مىكوشيم، ولى از درجات الهى غافليم!)
3--درجاتى كه خداوند عطا مىكند، براى بشر دنيوى ناشناخته و بسيار مهم است. (كلمه «درجات»، نكره آمده است)
4 چون ايمان مردم قابل كم و زياد شدن است، درجات الهى هم افزايش يا كاهش مىيابد. «زادتهم ايماناً... لهم درجات»
-5 درجات الهى، مخصوص بهشت نيست، در همين دنيا و در برزخ هم وجود دارد. («عند ربّهم» مطلق آمده است)
6- حتّى مؤمنان حقيقى نيز در معرض لغزش بوده و نيازمند مغفرت الهى مىباشند. «المؤمنون حقّاً لهم ... مغفرة»
7- تنها ايمان حقيقى، زمينهى رسيدن انسان به جايگاه ويژه و دريافت مغفرت و نعمتهاى ويژهى خداوند است. «المؤمنون... عند ربّهم و مغفرة و رزق كريم»
8-مؤمن، دارايى خود را بخشش الهى مىداند، نه محصول دسترنج خويش و اين عقيده، گذشت و انفاق را بر او آسان مىكند. «ممّا رزقناهم ينفقون»
9-اسلام، انفاق بخشى از مال و دارايى را لازم دانسته است، نه تمام آن را. «ممّا رزقناهم ينفقون» (يكى از معانى «مِن»، تبعيض است)
10- نماز و انفاق مؤمن مقطعى نيست، بلكه مستمرّ ودائمى است. «يقيمون... ينفقون»
11-نشانهى ايمان آن است كه ابتدا دل مؤمن با ياد خدا خشيت پيدا مىكند، «وَجِلَت قلوبُهم»، سپس با تلاوت و يادآورى آيات الهى، بر ايمانش افزوده مىشود، «زادتهم ايماناً» و توكّل بر خدا نموده، «يتوكّلون» نماز را به پا مىدارد، «يقيمون» و به ديگران نيز كمك مىنمايد. «ينفقون»
2- لَا يَسْتَوِى الْقَعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُوْلِى الضَّرَرِ وَ الْمُجَهِدُونَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَلِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَهِدِينَ بِأَمْوَ لِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَعِدِينَ دَرَجَةً وَكُلّاً وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَهِدِينَ عَلَى الْقَعِدِينَ أَجْراً عَظِيماً
مؤمنانى كه بدون عذر و ضرر (مثل بيمارى و معلوليّت) از جهاد بازنشستهاند، با مجاهدانى كه با اموال و جانهاى خويش در راه خدا جهاد مىكنند، يكسان نيستند. خداوند، جهادگران با اموال و جانشان را بر وانشستگان (از جنگ) به درجهاى برترى داده است. خداوند همه مؤمنان را وعدهى (پاداش) نيكتر داده است، ولى خداوند مجاهدان را بر وانشستگان، با پاداش بزرگى برترى داده است.
3-وَمَن يَأْتِهِ مُؤْمِناً قَدْ عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُوْلَئِكَ لَهُمُ الدَّرَجَاتُ الْعُلَى( طه 75)
و هر كس در حالى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده باشد، نزد او آيد، پس براى آنان درجات عالى و برتر است
4-يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُواْ مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ0مجادله11)
خدا از ميان شما كسانى را كه ايمان آورده و كسانى را كه صاحب علم و دانشاند، به درجاتى رفعت و بزرگى مىدهد و خداوند به آنچه انجام مىدهيد به خوبى آگاه است.
علم، هديه و تفضّل الهى است. «اوتوا العلم...»
- صاحبان علم و دانش، بايد در جامعه اسلامى از جايگاه بالا و والايى برخوردار باشند. «و الّذين اوتوا العلم درجات»
عمل دانشمند، پاداش بيشترى دارد.(«يرفع اللّه... الّذين اوتوا العلم درجات»
با استفاده از تفسیر نور
