چنانكه نبي مكرم اسلام (صلي الله عليه و آله) مي فرمايد:

«طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَة»[3]

كسب علم و دانش بر هر زن و مرد مسلمان واجب است.

هنگامي به اهميت اين سخن پي خواهيم برد كه توجه داشته باشيم در آن عصر زنان و دختران پَست‌ترين موجود به حساب مي‌آمدند و به تعبير قرآن كريم:

«إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثى‏ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَ هُوَ كَظِيمٌ»[4] هر گاه به يكى از آنها بشارت دهند دخترى نصيب تو شده صورتش (از فرط ناراحتى) سياه مى‏شود، و مملو از خشم مى‏گردد.

2) زمان نيز نمي تواند مانع كسب علم و دانش شود:

چنانكه نبي مكرم اسلام(صلي الله عليه و آله) در اين زمينه مي فرمايد:

«اطلبوا العلم من المهد إلى اللّحد»[5]

از گهواره تا گور دانش بجوئيد.

3) دوري مكان نيز نمي تواند مانع كسب علم و دانش شود:

چنانكه رسولخدا (صلي الله عليه و آله) در اين راستا فرمودند:

«طلبوا العلم و لو بالصّين»[6]

دانش طلب كنيد هر چند در چين باشد.

4) اختلاف عقايد استاد و شاگرد نيز نمي تواند مانع كسب علم و دانش شود:

چنانكه امير المؤمنين علي (عليه السلام) در اين زمينه مي فرمايد:

«خُذُوا الْحِكْمَةَ وَ لَوْ مِنَ الْمُشْرِكِين‏»[7]

حكمت و علم را فرا گيريد و اگر چه از مشركين باشد.

و در جاي ديگر فرمود:

«خُذِ الْحِكْمَةَ مِمَّنْ أَتَاكَ بِهَا وَ انْظُرْ إِلَى مَا قَالَ وَ لَا تَنْظُرْهُ إِلَى مَنْ قَالَ»[8]

حكمت را از هر كه بياورد فرا بگيريد به گفتار توجه داشته باشيد نه به گوينده.

حضرت امام باقر، (عليه السّلام) به نقل از حضرت مسيح (عليه السّلام) مي فرمايد:

«خُذُوا الْعِلْمَ مِمَّنْ عِنْدَهُ وَ لَا تَنْظُرُوا إِلَى عَمَلِه‏»[9]

علم و دانش را از كسى كه نزد او است فرا گيريد و بعمل و كردارش ننگريد. 


پی نوشت ها:

[1] . سوره قلم، آيه 1.

[2] . تفسير نمونه، ج 24، ص 369.

[3] . بحار الأنوار، ج ‏1، ص 177.

[4] . سوره نحل، آيه 58.

[5] . نهج الفصاحة ص 218.

[6] . الحكم الزاهره، ص 51.

[7] . بحار الأنوار ،ج‏2، ص 97.

[8] . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ص 58 .